نمای ساختمان، اولین چیزی است که از یک ساختمان به چشم می‌آید. این قسمت از ساختمان، علاوه بر اینکه نقش مهمی در زیبایی و جذابیت ساختمان دارد، می‌تواند بیانگر عملکرد و هویت ساختمان نیز باشد. بنابراین، طراحی نما از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در طراحی داخلی توجه به عوامل مختلفی از جمله مصالح، فرم، رنگ، بافت، نورپردازی و سایر عناصر ضروری است. در این میان، برخی از عناصر وجود دارند که اهمیت بیشتری نسبت به سایر عناصر دارند.
ورودی یکی از عناصر حایز اهمیت نما در ساختمان است که محل و اهمیت طراحی آن به شکل مستقیم نمایانگر نقش و عملکرد ساختمان است . در ورودی نشانه گذر از فضای عمومی خارجی به فضای خصوصی داخلی و یکی از مهم ترین عناصری است که می توان به عنوان نشانه ساختمان از آن نام برد.لیکن به دلیل اهمیت اقتصادی که سطوح ساخته شده داخلی برای سازندگان دارند، اغلب ورودی ها به فضاهای کم اهمیتی تنزل یافته اند.
سرمایه گذاران ساختمانی هم فقط به رعایت ضوابط ضروری طراحی ساختمان بسنده می کنند .بیشترین مشکل زمانی است که ورودی وسایل نقلیه به حیاط پارکینگ با ورودی خود ساختمان یکی شود. در این حالت فرد وارد شونده به ساختمان فقط یک راه باریک کنار دیوار برایش باقی می ماند .
البته از این نظر ایرانیان دارای سابقه طولانی و دیرینه در امر نما سازی برای ساختمانها هستند. و در طول تاریخ از گچبری و آهک بری برای نما سازی استفاده می کرده اند. نتیجه و حاصل کار هنرمندانه و در عین حال فنی و اصولی معماران و بناها و سازندگان ایرانی را می توان در بناهای تاریخی مثل مساجد جامع بسیاری از شهرها از جمله شیراز، تبریز، اصفهان و بسیاری از عمارت ها، بقعه ها و مقبره ها و بسیا ری دیگر از بناهای قدیمی و تاریخی در جای جای کشور، به عینه مشاهده کرد دانستن اینکه در نظر گرفتن نما برای ساختمانها چه هدف یا اهدافی را دنبال می کند، و چه عواملی در نوع و شیوه اجرایی این قبیل نماها موثرند، لازم و ضروری است.
اما نکته ای که در اینجا و قبل از پ رداختن به بحث اهداف و انواع نماها باید به آن اشاره شود، اینکه هر نوع نمایی که با هر نوع مصالح ساختمانی و با هر هزینه ای که ساخته شود، باید به طور کاملاً صحیح و اصولی نگهداری شوند و در صورت آسیب دیدگی نما، برای اجتناب از صدمات جدی تر و در نهایت تخریب کلی نما و ساختمان و نیز به منظور حفظ و احیای منظره و جلوه ساختمان، باید قسمتهای آسیب دید.
دلایل و اهداف اصلی نما سازی در ساختمان ها
- زیبا و دلپذیر شدن جلوه ظاهری و بیرونی ساختمان و در نهایت دورنما و مناسب و قابل قبولِ شهر یا محلی که ساختمان در آن واقع (View) منظره شده است .
- کاهش اتلاف انرژی در تمام فصول سال؛ چراکه طراحی داخلی در ساختمان نقش یک عایق حرارتی و برودتی را بازی می کند، که هم از هدر روی انرژیتولیدی سیستمهای گرمایشی و سرمایشی ساختمان ممانعت می کند و هم می تواند بر حسب جنس، رنگ و میزان سطحی که دارد، باعث دفع و انعکاس گرما در فصل تابستان خصوصاً در مناطق گرمسیری شود، وعکس همین عملکرد را در فصل زمستان برای جذب انرژی خورشیدی و گرم شدن ساختمانها درمناطق سرد سیری ایفا نماید .
- نمای ساختمان بعنوان عایق صوتی ایده ال و مناسب؛ کاملاً واضح و روشن است که نمای ساختمان نقش بسیار مهمی در کاهش ورود میزان u1570 آلودگی های صوتی و صداهای آزاردهنده محیط بیرون به فضای داخلی ساختمانهای اداری و مسکونی و … است. که این مساله در ابر شهرهای با آلودگی های بالای صوتی بیشتر نمود پیدا می کند, در ساخت و سازهای عصر حاضر، این عایقکاری صوتی با استفاده از نماهای شیشه ای و با بکار گیری شیشه های چند لایه که مابین آنها با گازهایی مثل آرگون پرشده یا خلاء می باشد، به نتایج بهتری (هم بهره گیری از نور بیرون برای تامین روشنایی داخل ساختمان و هم ممانعت از ورود صداهای ناهنجار به داخل)با بازده بالاتری رسیده است. نماهای با جنس سنگ، بتن وآجر نیز عایقهای خوبی از نظر صوتی هستند .
- کمک به افزایش دوام و پایداری ساختمانها در برابر شرایط نا مساعد جوی و محیطی ( زلزله، باد، باران اسیدی و رطوبتهای خورنده، یخبندان، گازهای اسیدی موجود در هوای آلوده شهرهای بزرگ، پرتوهای مضر خورشید مثل اشعه ماورائ بنفش، گرد و خاکها و دوده های حاوی مواد شیمیایی) و در نتیجه افزایش عمر مفید ساختمان. همانطور که همه ما می دانیم از مصالح مختلف مثل آجر، سنگ، بتن، شیشه و … برای ایجاد طراحی داخلی ساختمان استفاده می شود. که در این مجال به بیان خصوصیات و ضوابط کلی لازم الرع ایه در این قبیل نماها میپردازیم.
نماسازی شیشه ای
استفاده از شیشه دارای قدمتی در حدود ۶۵۰۰ سال است. اولین بار در حدود ۳۵۰۰ سال پیش مصریان از شیشه برای ساخت ظروف استفاده کردند. بر اساس شواهد تاریخی، در قرن ششم میلادی برای نخستین بار در کلیسایی در قسطنطنیه از شیشه بعنوان یک مصالح ساختمانی استفاده شد. قصر کریستال لندن اولین ساختمان شیشه ای بود که در سال ۱۸۵۱ احداث شد. البته در ابتدای امر استفاده از شیشه در طراحی داحلی ساختمانی با استقبال چندانی رو برو نشد، ولی با گذر زمان و با پیشرفتهای چشمگیری که در کار تولید انواع شیشه ها، از جمله شیشه های نشکن، دو یا چند جداره عایق صدا و حرارت، شیشه های رفلکسی و… بوجود آمد، هر روز به میزان استفاده از اقسام مختلف شیشه بعنوان یک مصالح ساختمانی بسیار زیبا، عایق و در عین حال با صرفه اقتصا دی افزوده می شود.
علاوه بر مزایای فوق یکی دیگر از محاسن عمده استفاده از شیشه در طراحی نمای ساختمان ، فراهم شدن امکان دید وسیع و روشنایی کافی برای ساکنان است که در صورت استفاده از انواع خاص آن این دید می تواند فقط از داخل به خارج باشد و نوری هم که وارد فضای داخل می شود، عاری از هر گونه اشعه مضر خورشید باشد، چراکه تقریباً تمام اشعه های زیان آور آفتاب در برخورد با سطح شیشه ها، بازتاب پیدا کرده و نوری که از شیشه عبور می کند، هیچگونه ضرری برای اشخاص یا اشیاd منزل ندارد.
عوامل موثر در نما سازی ساختمان های مدرن
- نحوه و میزان دسترسی سازندگان و مالکان ساختمانها به مصالح ساختمانی.
- نوع و شیوه اجرایی که در احداث ساختمان بکار گرفته می شود.
- نوع کاربری ساختمان یا طراحی داخلی مورد نظر (اداری ، مسکونی ، آموزشی و …) رطوبت، زمین شناختی و ….
- مسایل اقتصادی از نظر میزان بودجه و اعتبار اختصاص یافته برای احداث سازه مورد نظر (در پروژه های دولتی) و میزان توان مالی افراد در ساخت منازل شخصی .
- رعایت اصول زیبایی شهری یا روستایی و مد نظر قرار دادن هماهنگی ظاهری و نمایی ساختمان با سازه و ساختمانهای مجاور.
- جهت وزش بادهای زمستانی و نیز جهت و نحوه تابش آفتاب بر سطح نما.
- و درنهایت گسترش علم و فناوری ارتباطات، برای بهره گیری از وسایل وتجهیزات مدرن و مصالح نوین و نیز ایده گرفتن از نماسازی سایر کشورهای دارای سبکهای خاص و پیشرفته در معماری ساختمان، البته متناسب با شرایط محیطی و اقلیمی منطقه مشابه در کشور . نکاتی که در نماسازی ساختمانهای با نمای سنگی، آجری، بتنی، شیشه ای و … باید رعایت کرد
- تمیز کردن سطح زیرین نما قبل از نما کاری طوریکه از هر نوع آلودگی (گردو خاک، شوره زدگی، دوده گرفتگی، زنگ فلزات، باقیمانده های مصالح سطح زیرین و …) کاملاً پاک شود .
- در صورت استفاده از نماهای آجری، برای جلوگیری از جذب آب ملات توسط آجرهای نما، زنجاب کردن آجرها و نیز بکارگیری ملات با نسبت آب و سیمان و ماسه و آهک مناسب با قدرت چسبندگی و مقاومت مناسب .در این نوع نما، چیدن آجرها بصورت کله وراسته برای مشارکت آجرهای نما در باربری سازه و همچنین به منظور پیوستگی آجر نما با آجرهای پشت کار لازم است . البته نباید فراموش کرد که انجام نماهای آجری باید درشرایط محیطی مناسب و با دما و میزان رطوبت استاندارد و بدون یخبندان صورت گیرد. ذکر این نکته هم لازم است که آجر مصرفی در نمای ساختمان با آجرهایی که در دیوارهای تیغه ای یا باربر مصرف می شوند متفاوتند. علاوه بر این، این آجرها باید فاقد هرگونه ترک خوردگی، شوره زدگی و آلودگی های شیمیایی باشند و البته بایستی در برابر شرایطنامساعد محیطی از جمله یخبندان های شدید مقاومت بالایی داشته باشند.
- استفاده از سیمانهای ضد سولفات در نماهای بتنی، سیمانی و آجری برای مقابله با حمله سولفاتها و جلوگیری از آسیب دیدگی و تخریب نما و در کل تمام ساختمان لازم است .
- نصب آبچکانها و قرنیزهای شیبدار ( شیب به داخل ) برای ممانعت از نفوذ آب و رطوبت بداخل ساختمان.
- اجرای همزمان و هماهنگ دیوار چینی در نما در تمام ارتفاع ساختمان و لابند کردن آجرها .
- بند کشی صحیح و اصولی با ملات ریزدانه و پرمایهء مناسب و متراکم برای زیبایی بیشتر و نیز ممانعت از نفوذ آب و رطوبت بداخل دیوارنما ودیوار زیرین.
- استفاده از سنگهای نمای پردوام و با مقاومت بالا در برابر یخ زدگی و شرایط نا مساعد جوی و محیطی ( نور خورشید، آب و رطوبت)، با بافت و شکل مطلوب، بدون ترک خوردگی و خلل و فرج و مهمتر اینکه از نظر قیمت دارای صرفه اقتصادی باشد.
- در صورت بکار گیری سنگهای رودخانه ای و سنگهای ضخیم در نماهای سنگی باید تا گرفتن کامل ملات از قالبهای مناسب استفاده کرد.
- در صورت استفاده از سنگهای پلاک بایستی از این سنگها در برابر رطوبت یخبندان مراقبت نمود و مواد زاید را از سطح این سنگها پاک کرده و با استفاده از یکی از روشهای زیر سنگها را کاملاً به سطح زیرین محکم کرد: لقمه گذاری، پیچ و رولپلاک کردن، نصب سیم و اسکوپ یا قلاب برای اتصال بهتر و محکمتر.
- در نماهای بتنی، سیمانی که در تهیه این نوع بتنها مورد استفاده قرار می گیرد باید، در برابر حملات مواد شیمیایی و نیز تغییرات درجه حرارت و رطوبت دارای سرعت کسب مقاومت ب الایی باشد . در تابستان باید از سیمان با گرمای هیدراته پایین و در زمستان بر عکس باید از سیمان با گرمای هیدراتاسیون بالا استفاده کرد. لازم به ذکر است که اختلاط بتن و حمل ونقل، قالب بندی، ریختن وتراکم آن نیز باید بطور کاملاً صحیح و اصولی و در شرایط محیطی مناسب و ایده ال هم از نظر دما و هم از نظر میزان رطوبت انجام شود.
- سنگدانه های و به طور کلی مواد اولیه مصرفی در تهیه مصالح و ترکیبات لازم برای کار نماسازی باید تمیز و عاری ازهر گونه نا خالصی اعم از خاک، گل و لای، ناخالصیهای معدنی و مواد زاید بوده و در عین حال دارای مقاومت بالا و شکل و بافت مطلوب و مناسب باشند . البته آب مصرفی در بتنها و ملاتها نیز باید عاری از انواع ناخالصی ها باشد (مثل آب آشامیدنی یا آبهای کاملاً تصفیه شده).
- رنگ آمیزی مجدد ساختمان در مواقع لزوم؛ چراکه چند سال پس از ساخت ساختمان، تحت تاثیر شرایط جوی و محیطی رنگ ساختمان دچار تغییرات فیزیکی و شیمیایی شده و کیفیت و حالت مطلوب اولیه خود را ازدست داده و نیاز به بازسازی (رنگ آمیزی مجدد ) دارد.
دلایل آسیب دیدگی نمای ساختمان ها
نمای ساختمانها در اثر عوامل زیر دچار خرابی هایی از قبیل طبله کردن،ترک خوردگی، شوره زدگی، آلوئک، لکه دارشدن، پوسته پوسته شدن، کنده شدن سنگها و آجرهای نما، تغییر رنگ و ظاهر اولیه نما و … می شوند:
- نشست جزیی یا کلی ساختمان
- یخبندان و انجماد آب یا رطوبت اضافی موجود در نما یا سطح زیرکار- انقباض و انبساط ها و یخ و آب شدنهای متوالی و با اختلاف دمای شدید
- شوره زدگی یا سولفاته شدن نما در اثر استفاده از آب حاوی سولفاتهای محلول در آب مصرفی برای ساخت ملاتهای سیمانی و گچی و… و نیز بتن مصرفی در تولید نماهای بتنی، البته این مواد سولفاتی ممکن است در خود آجر یا ترکیبات دیگر ملاتها هم وجودداشته باشند
- آتش سوزی خصوصاً در نماهای بتنی ترک خوردگی و به طور کلی آسیب دیدگی سطح زیر کار
- اختلاط نادرست ترکیبات و اجزا در نماهای بتنی و سیمانی و نیز ملاتهای مصرفی استفاده از نوسان بالای دما برای گیرش سریع اندودها و ملاتهای بکار رفته در نما سازیبعنوان مثال استفاده از وسایل گرم کننده .
اولین نکته این است که نما باید با سایر اجزای ساختمان، مانند فضای داخلی، منظره و بافت شهری، در هماهنگی باشد. یک نما نباید به تنهایی طراحی شود، بلکه باید بخشی از یک کل بزرگتر باشد. دومین نکته این است که نما باید کاربردی و زیبا باشد. یک نما باید علاوه بر زیبایی، عملکردهای لازم را نیز داشته باشد، مانند تامین نور و هوای کافی، محافظت از ساختمان در برابر عوامل محیطی و … سومین نکته این است که نما باید با بودجه و محدودیت‌های موجود سازگار باشد. طراحی باید با توجه به بودجه و محدودیت‌های موجود انجام شود تا امکان اجرای آن وجود داشته باشد. رعایت این عناصر می‌تواند به خلق نماهایی زیبا، کارآمد و با هویت کمک کند. شما می‌توانید از تیم پادنا آمود برای طراحی منزل خود کمک بگیرید.
جهت مشاوره رایگان و دریافت خدمات طراحی نمای ساختمان خود از طریق راه‌های ارتباطی زیر با ما در ارتباط باشید.
تلفن تماس :
ایمیل :
موبایل :
تلفن تماس :
جهت مشاوره رایگان و دریافت خدمات طراحی نمای ساختمان خود از طریق راه‌های ارتباطی زیر با ما در ارتباط باشید.
ایمیل :